Қазақстандағы балабақшаларда Face-ID енгізу кезінде ережебұзушылықтар болған

Брифинг барысында журналистер Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрлігі Мектепке дейінгі білім департаментінің директоры Манар Адамованың Қазақстандағы балабақшаларға биометрияны енгізу туралы пікірін сұрады. Адамованың айтуынша, мектепке дейінгі білім деңгейіндегі биометрия міндетті емес. Ол бүгінгі таңда қауіпсіздікке қойылатын талаптарды сипаттайтын бірнеше нормативтік құжат бар екенін атап өтті. Осылайша "террористік тұрғыдан осал объектілерді терроризмге қарсы қорғауды ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы" бұйрықтың 79-тармағында турникеттер екінші деңгейдегі топтар үшін орнатылатыны айтылған. "Екінші деңгей – 700-ден астам тәрбиеленуші немесе білім алушылар бар білім беру ұйымдары. Бірақ сіздер білесіздер, бізде 280 немесе 300-350 орындық жобалық қуаты бар мектепке дейінгі ұйымдар бар. Демек біз контингенті 700-ден аз білім беру ұйымдарының тобына жатамыз. Сондықтан онда ешқандай турникет қажет емес. Мектепке дейінгі ұйымдарға қатысты құжатта домофон жүйесі жеткілікті деп жазылған", - деп түсіндірді Адамова. Сондай-ақ спикер №381 бұйрыққа сілтеме жасады, онда мектепке дейінгі ұйымдардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қойылатын талаптар да қарастырылған. Оның айтуынша, мемлекеттік тапсырысты алу үшін құжаттарды тапсыру кезінде мектепке дейінгі ұйым бейнекамералар орнатады, себебі бұл бұйрықта көзделген. "Сондықтан мектепке дейінгі ұйымдарда биометрияны немесе Face-ID технологиясын енгізу бойынша талаптар жоқ сияқты. Оны тек табельдеу үшін қолдануға болады. Бірақ табельдеуді басқа да жолдармен жасауға болады. QR бар, id карталары бар, басқа да көптеген жолы бар", - деп қосты Адамова. Ол сондай-ақ Қазақстанның кейбір өңірлерінде Face-ID пилоттық режимде енгізілгенін мәлімдеді. Оның пікірінше, бұл рәсім ережебұзушылықтармен жүргізілген. "Мәселен мұғалімдердің телефондарына ақпараттық жүйе қосымшасын орнатып, балалар биометриясы бойынша сынақ жүргізген, бұл анық заңбұзушылықтар мұғалім балаларды суретке түсіріп, жалпы жүйеге деректерді жібере алмайды. Тәжірибе жүргізілсе де, электронды есеп беру жүйесі енгізілсе де, ең алдымен ата-ананың келісімі қажет”, - деді Манара Адамова. Оның айтуынша, бұл процедура "Педагог мәртебесі туралы" заңды бұзады, оған сәйкес тәрбиешілер негізгі қызметтен алшақтатуға құқылы емес. Спикердің айтуынша, балабақша қызметкерлерінің әр баланы суретке түсіруге уақыты жоқ. "Үшіншіден, басқа да нормативтік құжаттар, Азаматтық кодекс бар, онда балалардың дербес деректерін үшінші тұлғаға беруге тыйым салынады. Мұндай заңбұзушылық анық деп айтылғанда, біз жергілікті атқарушы органдардың өтініші бойынша жауап бердік. Бірақ бұл жолы іссапармен жүргенде осыған көз жеткізу үшін өзім де осындай пилоттар өткізілетін балабақшаларды аралап көрдім – ақпараттық жүйелер талапқа сай емес. Расында да, мұғалімдердің телефондарына Face-ID қолданбасы орнатылған, оған рұқсат етілмейтіні анық", - деп түйіндеді ол.